Hoe krijg ik mijn film op festivals?

Tips van een festivalprogrammeur.

Geplaatst op 18 januari 2017

Festivals zijn hot, zo ook filmfestivals. Ze schieten letterlijk als paddestoelen uit de grond. De een serieuzer dan de ander. Wat je ook van deze ontwikkeling vindt, de kans om geselecteerd te worden voor een filmfestival neemt hierdoor wel toe. Hoe maak je nu de meeste kans om geselecteerd te worden voor een festival? Anna Demianenko, oprichter en drijvende kracht achter het succesvolle uFilmFest (Kiev), geeft enkele tips. Volgens haar hebben filmmakers meer invloed op een selectie dan ze zelf menen en zijn veel voorkomende fouten of gemiste kansen niet alleen onnodig, maar ook vaak makkelijk te verhelpen.

“Een goed uitgekiende en correcte festivaldistributie bepaalt of je film door duizenden mensen gezien wordt, of blijft rusten op je harde schijf.”

Eye-catcher

Kwantiteit

De in Oekraïne geboren en werkende Anna Demianenko heeft er met haar 27 jaar al een heel leven op zitten. Niet alleen maakte ze zelf reeds enkele korte producties en werkt ze voor een televisiestation, ook richtte ze een van de succesvolste kortfilmfestivals in Oekraïne op (uFilmFest) en organiseert ze komend jaar twee nieuwe festivals (Marhanets Film Fest en Kievino). Voor de komende editie van het Euregion Shorts Film Festival is ze tevens aangetrokken als hoofd programmering.

“Het is mijn policy dat elke film die wordt ingestuurd ook wordt bekeken, ongeacht de hoeveelheid inzendingen die er zijn. Voor de eerste editie van uFilmFest ontvingen we in minder dan 2 maanden meer dan 1900 films. Omdat je altijd zult zien dat de pareltjes verborgen blijven tot de laatste paar films, kijken we altijd alles. Niet alle festivals doen dit en kijken alleen de films die op de een of andere manier opvallen. Het is daarom belangrijk aandacht te besteden aan enkele basisprincipes. Zo zorg je ervoor dat je film opvalt en niet verloren raakt in een vaak grote lijst met inzendingen.”

Lees zorgvuldig

“Een van de belangrijkste adviezen is dat je als filmmaker altijd de voorwaarden goed door moet lezen. Dit vergroot de kans dat je film geaccepteerd wordt. Als programma-team worden we vaak geconfronteerd met inzendingen die niet aan de voorwaarden voldoen. Neem een paar minuten de tijd en lees de regels door. Zo bespaar je zelf tijd met inzendingen die bij voorbaat kansloos zijn en doe je ook het selectieteam een plezier. Belangrijk in dit verband en helaas steeds vaker voorkomend: filmmakers merken niet op dat ergens in de voorwaarden staat dat je film kan worden opgenomen in de online competitie. Deze onverwachte online premiere kan selecties op andere festivals of commerciële distributie verpesten.”

Hoe korter, hoe beter

“In algemene zin geldt (voor kortfilmfestivals): hoe korter, hoe meer kans dat je film geaccepteerd wordt. Gemiddeld genomen wordt 20 minuten als maximum aangehouden voor korte films, maar vaak geven programmeurs – als ze de keuze hebben – prioriteit aan films die korter zijn dan 10 minuten. De belangrijkste reden is dat er dan meer goede films geselecteerd en vertoond kunnen worden tijdens het festival. Mocht je nog beginnen met schrijven voor een film, hou dit dan in gedachte, al gaat (de kwaliteit van) je verhaal natuurlijk altijd voor en blijft dat ook altijd het belangrijkste selectie-criterium.”

Een eye-catcher

“Het eerste dat mijn aandacht trekt wanneer ik het profiel van een ingezonden film open, is de main still in de videostream. Maak me zo nieuwsgierig dat ik niet kan wachten om de film te bekijken. Vaak is een afgeleide van de poster voldoende, ervan uitgaande dat je poster alle informatie bevat die noodzakelijk is. Een veelgemaakte fout is dat er een random of automatisch snapshot wordt uitgekozen en er verder geen aandacht aan wordt besteed, terwijl een goede en verzorgde presentatie juist de aandacht kan trekken. Kies de beste still of maak iets opvallends. Laat met de still zien waar je film over gaat. Dit geldt ook voor de verdere opmaak van je film-kit, zoals stills, trailers, een press-kit, etcetera.”

Elke film heeft een publiek

Maak je verhaal invoelbaar

“Een ander belangrijk punt is het schrijven van een korte, maar krachtige synopsis of logline die de aandacht van de programmeur direct trekt of die hem intrigeert. Dit is ook van belang bij een eventuele selectie, omdat deze vaak wordt opgenomen in het programmaboekje, de website en folders. Dan is het zaak snel en krachtig je publiek aan te spreken. Als de synopsis al niet sterk genoeg is voor de programmeur, zal het publiek al helemaal niet geinteresseerd zijn. Zorg dat je zelf volledig overtuigd bent van je verhaal en het invoelbaar maakt voor jezelf en voor je publiek. Eigenlijk moet de korte omschrijving op zichzelf zo catchy of pakkend zijn dat ik bij wijze van de film alleen op basis van deze paar regels wil programmeren. Ervan uitgaande dat niet ieder festival elke film kijkt, kan een film en zijn verhaal nog zo origineel of geweldig zijn, maar als de synopis zo slecht is dat de programmeur de film niet eens wil zien, is je kans verkeken …”

Je visie

“Dit element hangt sterk af van het festival en het type festival, maar persoonlijk hou ik zowel van onconventionele (arthouse) cinema als ‘basic’ films met een helder en rechtlijnig plot. Met name bij onconventionele films kan het helpen een cover letter te schrijven waarin je je visie uiteenzet, een zogenaamde director’s statement. Dit helpt om duidelijk te maken wat je bedoelingen waren toen je de film draaide. Het kan ook helpen om een vertwijfeld programma-team, waarbij iedereen iets anders in de film zag, nieuwe inzichten te geven. Juist een film die vragen oproept en mensen laat discussiëren is vaak waardevol voor festivals.”

De voorwaarden laten voor wat ze zijn

“Als een film niet aan alle voorwaarden voldoet, maar wel voldaan is aan enkele uit bovenstaande beschreven punten – bijvoorbeeld een aantrekkelijk visueel plaatje, een sterke synopsis en verzorgde bijlagen – zal ik hem nooit direct diskwalificeren. Ik geef hem dan een kans en wanneer hij goed is kan hij, na een discussie met mijn team, alsnog geselecteerd worden. Zo probeer ik te benadrukken dat een verzorgde en goed voorbereide inzending veel waard is. Net zoals dat het in de gehele filmwereld vaak draait om die ene goede pitch of presentatie. Het is overigens niet zo dat ik nu opeens een feature toe laat op een kortfilmfestival, maar een film die de maximale speelduur met bijvoorbeeld 8 minuten overschrijdt, wordt dus niet zonder meer gediskwalificeerd als hij erg aantrekkelijk overkomt en de inzending er goed verzorgd uitziet.”

Netwerk, netwerk, netwerk

“Het bezoeken van filmfestivals en praten met organisatoren en andere filmmakers kan je veel inzichten geven in hoe de festivalwereld werkt. En het fijne van festivals is dat er niet alleen steeds meer opduiken, maar ook dat ze in een relaxte en fijne sfeer plaatsvinden. Zelf vind ik het heel waardevol om festivals van over de gehele wereld te bezoeken, zo verbreed je je horizon en leer je veel andere mensen en culturen kennen. Het kan je ook inspiratie geven voor nieuwe verhalen. Bezoek ook niet alleen de grootste festivals die er zijn, zoals Cannes, Berlijn en Toronto, maar ga ook naar kleine(re) festivals in je eigen regio of in het buitenland. Vaak geven relatief kleine festivals in onbekende plaatsen je de beste gelegenheden om te netwerken en co-producties op te starten.”

Last but not least

“Misschien wel de belangrijkste tip: geef nooit op. Blijf insturen, ga naar filmmarkten voor korte films en bezoek festivals om jezelf en je film(s) te promoten, ook als deze niet geselecteerd zijn. Elke film heeft een publiek en voor elke film zijn festivals. Heb je een goed distributieplan en zorg je voor een goede presentatie en organisatie achter je inzendingen, dan zijn de zo befaamde laurels slechts een kwestie van tijd.