In gesprek met Pieter Kuijpers

Hoe het begon

"Ik ben geboren op 30 juli 1968 in Tegelen. Ik ben meteen na de geboorte ‘ontvoerd’ door de non die me ter wereld bracht: ze bleek net als ik rood haar te hebben en wilde het roodharige baby’tje niet meer afstaan. Gelukkig werd dit snel ontdekt, anders was ik in een klooster opgegroeid als illegaal. Op mijn twaalfde zijn we verhuisd van Belfeld naar Eijsden. Ik zat een jaar op ‘het Jeanne D’Arc’. ‘s Morgens tussen de appel- en perenbomen naar Maastricht fietsen en appels en peren bietsen. Maar Eijsden was toch niet zo’n succes voor mijn ouders, ons huis had verborgen gebreken, en we zijn weer naar het noorden terug gegaan: naar Tegelen."

"Mijn puberteit bracht ik door in Venlo op het Thomas College. Ik kan me geen leukere en betere school voorstellen. Hij werd geleid door de Pater Augustijnen onder leiding van rector Vermeulen: tevens vermaard dichter. Als je de klas uit werd gestuurd en je bij hem moest melden, kreeg je de keuze: koffie of soep. Daarna mocht je als straf een gedicht schrijven over bijvoorbeeld je geboortedorp. Ik wilde dierenarts worden, maar ben drie keer uitgeloot en toen mocht ik niet meer meeloten. Terwijl ik meer dan een 8 gemiddeld stond op mijn eindlijst Gymnasium B! Tegenwoordig word je dan meteen aangenomen. Maar toen dus niet."

Filmacademie gesloten boek

"Ik ben toen maar iets heel anders gaan doen, wat ik ook best leuk vond. Iets met film. Net als mijn Oom Ben Verbong, de jongste broer van mijn moeder. Die was (en is nog steeds) regisseur en ik ging af en toe naar Amsterdam. Kijken naar zijn werk. Toen dierenarts als beroep afviel, leek filmmaken me ook wel wat. Ik belde Ben en vroeg: kun je mij een keer de filmacademie laten zien? Ja hoor, zei Ben. Ik bel wel dat ik met een gast langskom. Wij daarnaartoe een paar dagen later. Alle klassen waren opvallend hard aan het werk en de boel was flink opgeruimd en aangeharkt. We werden met koffie en gebak en alle egards ontvangen. Totdat Ben de ‘gast’ aan de directeur voor stelde: zijn neefje. Bleek dat hij had verwacht dat Ben met een of andere hotemetoot zou komen. Toen we weer naar buiten liepen zei Ben: ik denk dat je het hier verlopig niet hoeft te proberen."

"Toen ben ik maar Theater-, Film- en Televisiewetenschap gaan studeren in Utrecht. Bleek een superleuke studie met superleuke mensen in een geweldig jaar met onder andere de Limburgers Paul Eenens (musical-regisseur bij Van den Ende) en Suzanne Kunzeler (Hoofd NPO3). Inmiddels heb ik acht speelfilms gemaakt en produceer ik tevens televisiedrama en speelfilms van anderen. Vorig jaar heb ik besloten om alleen nog maar te produceren, omdat ik het niet meer kon combineren in tijd en energie. Riphagen was dus mijn laatste filmregie. De film is aan Netflix verkocht: zij kochten alle rechten wereldwijd. Hij draait daarom nu op Netflix over de hele wereld (buiten de Benelux). In Nederland draaide hij eerst in de bioscoop en is hij nu op televisie als serie. Over een jaar komt hij ook hier op Netflix. Momenteel ben ik (creatief) producent van onder meer Van God Los de serie (nu seizoen 4) en Smeris (Nu seizoen 3, maar ook 4 is al in de maak)."

"Ik ben dus eigenlijk een mislukte dierenarts. Maar mijn motivatie om dit te gaan doen, was eigenlijk omdat bleek dat ik er goed in was. Als ik advies moest geven aan nieuwe makers? Je eerste speelfilm is je belangrijkste film: kom er dus niet te vroeg mee. Maak eerst vlieguren. En: begin nog eerder je eigen bedrijf. Ik ben het meest trots op Pupkin, ons bedrijf. Daarnaast vind ik Van God Los en Hemel Op Aarde mijn dierbaarste films."

Kansen in Limburg

"Limburg is dé broedplaats van filmtalent: dat is wel gebleken. Dat moeten we nog meer koesteren. Ik zou graag zien dat er elke jaar een Limburgse film kwam. Daar zou gewoon geld voor moeten zijn: samen met het Nederlands Film Fonds, het Limburgs Film Fonds, de NPO, COBO, NPO Fonds en L1: één pot maken waaruit elk jaar één grote Limburgse film, zes korte films van 25 min (als serie te zien) en één grote documentaire en zes korte docu’s als serie worden gefinancierd. We zouden gewoon meer geld moeten vrijmaken en duidelijk moeten aangeven wat we daarvoor terug willen: elk jaar een grote Limburgse film met de kerst bijvoorbeeld. Ook zijn er te weinig bioscopen. Er moeten veel meer zalen en meer doeken komen: want daar moeten straks al die Limburgse films op worden vertoond!"

"Kansen zijn er genoeg: Ik had heel graag Smeris volgend seizoen in Limburg gedraaid: ik was al min of meer rond met de Gemeente Heerlen. Maar het bleek voor de acteurs toch niet haalbaar om een half jaar weg van huis te zijn. Heel erg jammer. Maar heel fijn dat de Gemeente Heerlen het dus zag zitten. Hopelijk lukt het in de toekomst met een andere serie wel. Het ligt dus niet aan Limburg: de mensen en de overheid willen wel."

Euregio is lastig

"De Euregio voor film is lastiger. Duisters hebben veel geld, maar willen Duitse films die Duits gesproken zijn, zelfs als in zo’n film Nederlanders onder elkaar in Nederland spelen: dan nog moeten ze Duits praten tegen elkaar. Daar kan ik echt niet mee aankomen in de Nederlandse bioscoop of op televisie. En Duitsers zitten vaak niet op dat klein beetje extra geld van Nederland te wachten. België heeft een tax-shelter: daar is echt onvoorstelbaar veel geld voor film en televisie. Het gevolg is dat het daar schreeuwend duur geworden is: wat wij voor 250.000 euro maken, kost daar zo maar 600.000 euro. Dus samenwerken levert vaak onder de eindstreep niet veel op."

"Beter is dus gewoon van onze eigen kracht uit te gaan: Limburgse verhalen vertellen met een universeel thema. De meerwaarde is dat alles authentieker wordt en daardoor raar genoeg universeler. De Randstad is een reservaat van gekunsteldheid. Dat kan ook niet anders met zo veel mensen en zoveel dynamiek. Maar het echte leven speelt zich daarbuiten af."