Leermomenten voor Valerie en Kim in Masterclass Regie door Remy van Heugten

“Ik ben me bewuster geworden van hoe ik met acteurs kan communiceren!” Dat is een van de conclusies van Valerie Bisscheroux, terugkijkend op de masterclass 2016 met Remy. De jonge regisseur heeft Limburgse ouders, groeide op in Born, is recent afgestudeerd op Productie aan de Nederlandse Filmacademie en werkt nu als assistent-producent bij het Amsterdamse filmproductiebedrijf Millstreet Films. “Scenario, maar vooral regie vind ik ook heel interessant. Daarom zocht ik een masterclass van behoorlijk niveau en die diende zich via CineSud aan.”

Ad rem

Er waren meerdere deelnemers. “Zo kon ik ook zien hoe anderen de acteurs regisseerden onder begeleiding van Remy en kennismaken met verschillende manieren van aanpak. Wat ik vooral geleerd heb is hoe ik meer ad rem kan zijn. Daar kan ik me nu bewuster in verbeteren. Je moet als regisseur zien wat er gebeurt en dan snel schakelen en reageren. Na een scène moet je in staat zijn het gespeelde heel geconcentreerd, specifiek op punten aan te pakken en dat snel en compact verwoorden in je reactie. Daarbij moet je ervoor waken dat je acteurs niet gaat vastzetten, dat je ze niet in een bepaalde richting duwt. Acteurs geven hun eigen invulling aan de scène. Je moet ze in hun waarde laten. Toch moet je als regisseur ook kunnen aangeven wat je precies wilt zien, omdat je het nodig hebt voor de scène.”

Valerie geeft aan dat tegen een acteur zeggen: ‘Ik wil het dramatischer, verdrietiger’ niet werkt. “Die woorden kun je liever niet gebruiken. Beter is om samen met de acteur een gevoel op te roepen, bijvoorbeeld door bij het analyseren van de scène te concluderen dat het personage ergens door gekwetst is.”

Experimenten

Experimenten leverden ook bruikbaar spel op, volgens Valerie. “Remy gaf aan gewoon eens een gekke spel-ingang te kiezen en vervolgens te bekijken wat het oplevert. Bijvoorbeeld voor een scène waarin twee zussen behoorlijk ruzie hebben en waarbij jaloezie een rol speelt. Er werd voorgesteld om dezelfde tekst en dezelfde personages te behouden, maar er een onderonsje van te maken. Het bleek heel interessant te worden toen we daar de jaloezie in mengden. Een dergelijke aanpak pas ik nu zelf ook toe tijdens castings. Zo kun je snel verschillende hoeken van een personage ontdekken en tevens kan ik er achter komen of een acteur in staat is om het ook allemaal te laten zien binnen die rol.”

Inmiddels is Valerie volop aan het regisseren. Het betreft Anne+, een mede door haar ontwikkelde zesdelige webserie over het turbulente liefdesleven van de lesbische twintiger Anne uit Amsterdam. “We hebben inmiddels twee afleveringen gedraaid. Ik merk dat het regisseren een enorme focus vereist. Er staan veel acteurs op de set en dat maakt het pittig, vooral omdat ik sommige nog niet zo goed ken. Ik merk dat pas op de set alles bij elkaar komt. Soms valt alles op zijn plek, maar soms ook niet. Vaak wordt het uiteindelijk dan toch iets anders dan wat ik in mijn hoofd had, maar zolang het de kern raakt die je wilde bereiken, dan is het goed.”

Het verhaal van Valerie loopt vrijwel parallel aan dat van Kim Hotterbeekx, geboren en getogen in Sittard, nu wonend in Maastricht, waar ze vorig jaar afstudeerde aan de MAMDT op Filmisch Beeld. “Het ging vooral over film maken in zijn algemeenheid, dus alles kwam aan bod, scenario, regie, camera en audio. Mijn ouders stimuleerden me om meer met regie te gaan doen en ik wilde uiteindelijk dan ook de fijne kneepjes van dit vak leren. Dus schreef ik me in voor de masterclass van vorig jaar.”

Hotel Oswald

Of Kim er profijt van heeft gehad? In januari 2018 gaat haar afgelopen zomer gedraaide CineSud Talent Film Hotel Oswald, waarin een lesbisch koppel centraal staat, in première. “Veel van wat ik bij Remy geleerd heb, paste ik toe bij de acteursregie voor Hotel Oswald. Als ik deze film nu vergelijk met mijn afstudeerfilm, dan zie ik een wereld van verschil.”

Tijdens het leerproces bij Remy werden grote stappen gemaakt. Het was telkens eerst regisseren op ieders eigen manier, vervolgens evaluatie met feedback, waarna voor de tweede keer de scène gedraaid werd. Kim: “Dat was heel leerzaam. De eerste keer snapten de acteurs niet wat ik wilde. Ik heb losgelaten wat ik op school leerde, namelijk dat je aan een acteur moet vragen iets groter of kleiner te spelen. Van Remy leerde ik dat het beter werkt als je een situatie schetst en daar een emotie aan toevoegt: ‘Die zegt dat tegen jou. Wat voel je? Hoe reageer je?’ Dat heb ik tijdens de opnames van Hotel Oswald bewust toegepast. Soms heb ik de acteurs laten improviseren, ze delen van scènes laten verwoorden zoals ze het zelf zouden zeggen.”

Voorbereidingen

Voorbereiding met de acteurs. Wat dat betreft heeft Kim ook veel opgestoken van de masterclass: “Wat ik geleerd heb, is dat het belangrijk is om samen met de acteurs het hele script door te lezen. Om vervolgens de verwachtingen van elkaar uit te spreken, bijvoorbeeld over hoe zij hun personages zien. Daar komen vaak goeie ideeën uit, waaraan ik die van mij toevoeg.”