Boektrailers – beeld voor woordzoekers

Een trailer kan ook tégen een boek werken. Als de trailer slecht is, zal de kijker de neiging hebben te denken dat het boek dan ook wel niet veel soeps zal zijn. Of als de boodschap in de trailer niet overeenkomt met het boek, dan kan de lezer teleurgesteld zijn en zich bedrogen voelen.

Een goede boektrailer

Een goede boektrailer moet aan een paar voorwaarden voldoen: hij moet uiteraard de titel van het boek vermelden en wie de schrijver is. Een korte blik op de kaft kan wel helpen de klant in een boekwinkel naar het juiste boek te laten grijpen, maar is niet vereist. De illustratie van de kaft kan ook op een andere manier in het beeldmateriaal terugkomen. Een trailer moet iets van de personages weergeven en hun motieven. Een film is geen boek, je werkt zoveel mogelijk met beeld, dus niet met lange dialogen of het langdurig in beeld brengen van (kaft)teksten. Korte kreten kunnen wel goed werken, dat hangt van het boek en de rest van de trailer af. Over het algemeen kan er beter niet gesproken worden. Je moet al professionele acteurs inhuren, wil het niet knullig overkomen.

Een boektrailer kan geen enkel woord bevatten en toch de sfeer van het verhaal aangeven. Maar de valkuil daarbij is dat het soms zo vaag blijft, dat niet duidelijk is wat voor verhaal de lezer kan verwachten. Zo is de trailer voor Hex van Thomas Olde Heuvelt prachtig gemaakt, met interessante montages die een horrorverhaal doen vermoeden, maar het geeft geen goed beeld van de dorpse verwikkelingen in het dorpje Beek, waar een heks rondwaart. Ik zou nooit vanwege de trailer het boek hebben gekocht. Bij het boek kwam ik op een andere manier terecht en ik heb er van genoten door onder andere de humor, die een goede balans in de horror brengt. Maar die spreekt helemaal niet uit de trailer.

Semiprofessionele trailers

Soms laat een trailer zinloze beelden zien, bijvoorbeeld die de kijker niets wijzer maken over het boek en iemand zelfs op het verkeerde been kan zetten. Een personage dat iets engs beleeft op een tropisch eiland, terwijl we alleen zonnige stranden zien en een vrolijke kameel, brengt niet echt de indruk van een thriller over. Als de teksten die in beeld verschijnen dan ook nog eens wegvallen tegen de achtergrond omdat de kleur niet goed is gekozen, heb je een probleem. De gemiddelde haastige kijker op de sociale media denkt dat er een vakantiefilmpje voorbij komt.

Semiprofessionele producties kunnen heel verdienstelijk zijn, mits de makers hun eigen grenzen kennen. Als je met een budget van tweehonderd euro een Batman-achtige trailer wil maken, ziet het er al gauw potsierlijk uit. Maar je kan toch een leuke of originele trailer maken zonder een cent uit te geven. Mijn thriller Lost in London heeft ook een semiprofessionele trailer. Ik heb hem in samenwerking met de mediaopleiding KTM bij het Arcus College Heerlen gemaakt. Ik schreef het mini-script zelf en Ben Peeters (toen tweedejaars-student KTM) bracht de trailer tot leven. Het verhaal gaat over een Nederlandse vrouw die verdwijnt uit haar woning in Londen en haar broer die haar achterna reist om uit te zoeken wat er met haar kan zijn gebeurd. Die kern staat al op de flaptekst, dus die ga ik niet herhalen in de trailer, dan verkwist je kostbare tijd. Een trailer moet niet langer dan een minuut duren, anders gaat de aandacht onherroepelijk verslappen bij de kijker.

De dreiging van terrorisme, die later een rol blijkt te spelen in het boek, staat centraal in de clip. Dat geeft een goede leidraad over wat je in het boek kan verwachten, de fantasie wordt geprikkeld, zonder dat de clou wordt prijsgegeven. Je moet de lezer wel een reden geven het boek nog te kopen!