In gesprek met Jelmar van Belle

Over de donderslag die zijn leven veranderde en de rol van zijn documentaire om dit hoofdstuk af te sluiten.

Geplaatst op 11 november 2020

Jelmar van Belle houdt van dingen creëren en is gedreven door een onstuitbare waardering voor het leven. Op 14-jarige leeftijd wordt hij geconfronteerd met kanker en overleeft dit maar ternauwernood dankzij een anonieme stamceldonor. Na bijna 20 jaar gaat Jelmar nu op zoek naar de persoon die zijn leven heeft gered, in een poging zijn diepe trauma te verwerken.

"Soms gruwelijk, soms vertederend, soms bizar, maar altijd leerzaam."

Kun je iets over jezelf vertellen?

"Mijn naam is Jelmar van Belle, geboren op woensdag 5 december 1984 in Tilburg. Na de basischool ging ik naar het Theresia Lyceum en in de zomervakantie na de eerste klas kreeg ik leukemie. Dit nieuws kwam als een donderslag bij heldere hemel en heeft mijn leven volledig op z'n kop gezet." 

"Na de middelbare school ben ik naar Amsterdam verhuisd om te gaan studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Na een mislukt jaar Bedrijfskunde begon ik aan de opleiding Media & Cultuur, richting Film. Halverwege mijn Bachelor kocht ik een filmcamera en ben ik begonnen met filmen en monteren. Ik wilde graag de makers-kant op, dus heb toen gekozen voor de beroepsgëorienteerde master Documentaire. Daardoor kon ik tijdens mijn master mijn eerste documentaire maken. Ik had meteen de smaak te pakken en ben nooit meer gestopt."

Waar geniet jij keer op keer van bij jouw vak? En waarom?

"Eigenlijk vind ik alles leuk aan film maken, daarom heb ik mezelf ook niet beperkt tot één onderdeel van het vak. De ene keer werk ik als regisseur, de andere keer als cameraman, en ik monteer ook veel van mijn werk zelf. Ik geniet van de verschillende contacten die je legt met de crews waar je mee werkt, de klanten, acteurs/modellen, agencies, etc."

"Maar waar ik echt het meest van geniet is wanneer je plotseling een idee hebt voor een van je projecten, een ingeving (vaak onder de douche of op dat moment vlak voordat je in slaap valt en je het idee nog snel even opkrabbelt om vervolgens met een gerust hart alles los te laten en in slaap te vallen), en je voert het uit en het blijkt precies zo te werken zoals je het had bedacht. Of nog beter zelfs. Dat stukje creatie, het realiseren van een idee dat vervolgens zijn eigen leven gaat leiden in de wereld, dat is voor mij de magie van filmmaken."

Kun je iets vertellen over waar je nu mee bezig bent?

"Op dit moment ben ik met een hele persoonlijke documentaire bezig over de impact van leukemie op mijn leven. De eerste keer leken de behandelingen goed aan te slaan, maar een half jaar later kwam de leukemie helaas terug. Aan het einde van mijn tweede behandeling was ik zo ziek dat ik werd opgegeven door de artsen, totdat een stamceldonatie van een anonieme donor alsnog aansloeg en mijn leven heeft gered."

"In deze documentaire ga ik op zoek naar mijn anonieme donor die ergens op de wereld rondloopt. Ik wil laten zien hoe deze ziekte mijn leven heeft beïnvloed, zowel negatief als positief. Ik hoop mijn donor te kunnen vinden en daarmee dit hoofdstuk af te kunnen sluiten. Samen met regisseur/cameraman Thomas Sykora ben ik een crowdfund campagne gestart om deze documentaire te kunnen realiseren." 

Wil je Jelmar helpen met zijn documentaire?

Steun het project via CineCrowd.

Wat is jouw motivatie geweest om dat te doen wat je nu doet?

"Ik denk dat het overwinnen van leukemie daar een grote rol in heeft gespeeld. Ik wilde van het leven genieten en niet in een kantoorbaan belanden. Tijdens mijn studie Filmwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam kreeg ik echt door wat de kracht is van een goed verhaal. Ik was een enorme filmliefhebber en heb in die jaren een grote collectie (arthouse) films verzameld." 

"Ik kan enorm genieten van een speelfilm, om verschillende redenen, maar ik word toch vaak het meest geraakt door een goede documentaire. Die flarden van een andere werkelijkheid, ver weg van die van jou, verteld door een bevlogen documentairemaker die de wereld wil veranderen of simpelweg iets moois wil laten zien; die een stem geeft aan diegene die niet gehoord worden. Soms gruwelijk, soms vertederend, soms bizar, maar altijd leerzaam."

Stel je krijgt de kans je ‘jongere ik’ zelf advies te geven, wat zou dat zijn?

"Ik geloof dat alles gebeurt met een reden, ik ben wie ik ben door de dingen die ik heb meegemaakt. Natuurlijk zijn er dingen die ik beter had kunnen doen maar daar leer je weer van. Dus wat dat betreft kijk ik nooit achteruit maar altijd vooruit. Maar als ik dan toch iets moet noemen waar anderen wellicht iets aan hebben dan zou ik mezelf (en andere kinderen) adviseren om vooral te blijven creëren tijdens je jeugd. Blijf dat instrument spelen, blijf tekenen, blijf sporten, blijf kleertjes naaien of meubels timmeren, blijf video's maken. Veel kinderen raken tijdens de pubertijd kwijt wat ze daarvoor altijd zo graag deden en dat is zonde. Na de middelbare school kom je al snel in een studie terecht die je weer aan een baan helpt waar je misschien helemaal niet zoveel voldoening uit haalt. De voldoening van zelf iets creëren waar je met hart en ziel aan hebt gewerkt, dat is iets wat je moet koesteren."

Welke prestatie heeft jou het meest trots gemaakt?

"Dat is (nu al) mijn huidige project Mijn Anonieme Donor, omdat het zo persoonlijk is en ik deze ervaringen om wil zetten in iets positiefs, iets waar anderen wellicht ook iets aan hebben. Ik kan me nergens meer achter verschuilen en ga alles op alles zetten om hier iets heel moois van te maken."

Wat mis je nog in het Nederlandse filmlandschap?

"Moeilijke vraag. Er is zoveel, er wordt zoveel gemaakt. Heel veel mooie dingen, maar ook heel veel minder inspirerende dingen. We zijn maar een klein en overzichtelijk landje met niet altijd een hele uitgesproken of verfijnde smaak, dus veel van het media-aanbod speelt daar ook op in. Dat zou ik wel graag anders zien. Daarom is het ook belangrijk dat diversiteit meer wordt gestimuleerd."

Wat zouden regio’s als bijv. Limburg, Friesland en Zeeland kunnen toevoegen aan de Nederlandse filmwereld?

"Ik kom zelf uit Brabant en de liefde voor het zuiden blijft altijd. Elke provincie heeft een eigen karakter, een levenswijze, en dat is ook meteen de kracht. Ik denk dat het een verrijking zou zijn als het media-aanbod wat diverser wordt door lokale producties meer zichtbaarheid te geven op nationale televisie. Daar ligt ook een kans voor jonge filmmakers van buiten de randstad, blijf bij jezelf en vertel dat verhaal wat jij het beste kent."

Wil je meer weten over de documentaire?

Het project is ook te volgen via Facebook en Instagram.

CineSud x CineCrowd

CineSud spreekt maandelijks met makers die crowdfunden via CineCrowd. Zo brengen we nieuwe makers en publiek al in een vroeg stadium met elkaar in contact en zetten we nieuwe projecten in de schijnwerpers. Wil je ook projecten steunen van nieuwe makers? Check dan cinecrowd.com.

(c) All visual material is used with the filmmaker's permission.

(c) Fotograaf: Veerle Haan.