In gesprek met Bastiaan Rook

Filmmaker bewijst dat je het ook zonder filmopleiding ver kunt schoppen.

Ook al volgde hij geen filmopleiding, Bastiaan Rook werd met zijn vorige film On Air wel geselecteerd voor tientallen festivals. Inmiddels werkt hij aan Amy & I, een film met horror-elementen die in één onafgebroken take moet worden opgenomen. Een gesprek met de 38-jarige cineast.

"Ook makers zonder filmopleiding zouden een eerlijke kans moeten krijgen."

Kun je iets over jezelf vertellen?

"Ik ben Bastiaan Rook (38) en ik kom uit Hoofddorp. Nadat ik in 2004 ben afgestudeerd voor Bouwkunde, wilde ik Filmacademie doen. Maar aangezien ik te laat was en nog geen materiaal had om een echte kans te maken, besloot ik Media & Entertainment Management te gaan volgen in Haarlem. Dit was echter niet echt een opleiding om filmmaker te worden en daarom besloot ik het mezelf te gaan leren door gewoon dingen te maken.

In vergelijking met andere beginnende filmmakers die filmpjes met vrienden maakten rond hun middelbare schoolperiode, begon ik daar pas op mijn twintigste mee. Het moment dat ik echt dacht 'Ik wil films maken!', was op vakantie in de zomer van 2004. Mijn broer en ik zochten een vakantievriend op die we het jaar ervoor hadden ontmoet en besloten een film te maken met andere Nederlanders die daar ook op vakantie waren. De film zelf was heel slecht, maar de beleving om met een groep enthousiaste mensen een film te maken was superleuk. Vanaf dat moment ben ik steeds meer zelf films gaan maken en eraan gaan meewerken, zoals aan filmpjes van Mastermovies. Leuk detail is dat ik in 2016 nog een klein rolletje had en de making of maakte voor de NTR Kort Gratis van Merijn Scholte Albers, die dat jaar ook nog een Gouden Kalf won. Merijn zat destijds ook achter Mastermovies.

Tijdens mijn studie schreef ik me ook in bij castingbureaus om te figureren, zodat ik op een set kon staan. In de middelbareschooltijd deed ik aan amateurtheater. Tijdens mijn studie kwam de passie voor acteren ook weer terug. Sindsdien acteer ik nog in commercials.

Ook al was ik met wat minder serieuze projecten bezig tijdens mijn tijd op InHolland, ik liep al een tijdje rond met een concept voor een serieuze korte film. In 2007 stelde een vriend me voor aan Paul de Vrijer die voor hem ook een script aan het schrijven was. Ik vroeg hem of hij misschien op basis van mijn concept een script wilde schrijven. Dit gebeurde. Dit werd mijn eerste film Doorslag. Het koste me een aantal jaar om uiteindelijk te filmen. In 2009 begon ik met de voorbereiding en plaatste een bericht dat ik op zoek was naar een producer. Die vond ik niet, maar wel iemand die me goed op weg hielp. Dit was Niels Bourgonje. Aangezien ik toentertijd nog vrij weinig kende, was ik hier erg dankbaar voor. Uiteindelijk begonnen we in 2011 met de opnames en heb ik hier veel van geleerd. Ik zie deze korte film ook als mijn soort van 'afstudeerfilm'. Op dit moment zit er nog steeds leven in deze film en wordt de periode vanaf mei 2021 met drie jaar verlengd om vertoond te worden op ShortsTV.

Rond deze tijd ontstond ook het idee voor mijn korte film On Air die uiteindelijk in 2019 werd afgerond. Deze is nu te zien op het Youtube-kanaal Omeleto en vanaf mei ook op ShortsTV."

Waar geniet jij keer op keer van bij jouw vak? En waarom?

"Waarvan ik het meeste geniet is als ik op de set kan staan. Het geeft me ontzettend veel energie om met een groep enthousiaste mensen samen te werken met hetzelfde doel voor ogen: het maken van de allermooiste film. Daarnaast is de set ook de plek waar ik weer nieuwe dingen leer. En zodra je op de set staat, weet je dat het op dat moment ECHT gaat beginnen (daarvoor weet je het ook, maar het is anders… dat zal wel tussen mijn oren zitten). Maar daarnaast vind ik een première ook prachtig. Je bent dan met je complete team samen in een bioscoopzaal om het eindresultaat te zien en naderhand gezellig een drankje en een hapje te doen."

Kun je iets vertellen over waar je nu mee bezig bent?

"Op dit moment hebben we net de crowdfunding van mijn nieuwe korte film Amy & I succesvol afgerond! Deze film is, net als On Air, geschreven door Martijn Daamen en we gaan ook weer met het merendeel van het team werken waarmee ik On Air heb gemaakt. We willen Amy & I voor de zomer gaan draaien, maar dat wordt een hele uitdaging; de film zal namelijk in één lange take gefilmd worden en i.v.m. alle corona-perikelen is het vinden van een geschikte locatie erg lastig.

Daarnaast heb ik naast mijn filmprojecten een normale kantoorbaan, omdat ik helaas nog niet mijn brood kan verdienen met regiewerk. Wanneer ik de kans krijg, acteer ik verder nog in online of tv-commercials. Naast Amy & I heb ik een paar concepten liggen die ik wil gaan uitwerken, maar daar kan ik op dit moment nog weinig over zeggen. De main focus ligt nu vooral bij de preproductie van Amy & I."

Bekijk Bastiaan Rooks korte film On Air hier:

Wat is jouw motivatie geweest om Amy & I te gaan maken?

"Het idee voor Amy & I ontstond (vooral) als technisch concept tijdens een meeting in de voorbereidingsfase van mijn vorige film On Air. Ik zat in het New York Film Academy Café in Amsterdam met de DOP aan een tafeltje. In het raam, waar ik uitzicht had op het Damrak, zag ik de reflectie van de toog aan de andere kant van de caféruimte en de silhouet van de barman. Dit leek mij dé perfecte setting voor een nieuwe korte film, waarin een vrouw, die in haar eentje aan een tafel zit, een gesprek aangaat met de mysterieuze barman. 

Dit concept, in combinatie met het thema 'mentale gezondheid', werkten we uit tot een verhaal en zo ontstond Amy & I: een film die zich dus in z'n geheel afspeelt in één ruimte. Uiteraard was de uitdaging om de film interessant genoeg te maken om hem slechts in één ruimte (en zelfs met zo weinig mogelijk camerastandpunten) te laten plaatsvinden, maar we denken hier zeer goed in geslaagd te zijn. 

Door zijn spanning valt Amy & I in het genre mysterie met horror-elementen. Het mysterie van het verhaal bekruipt je als kijker langzaam. Het begint met de prima lijkende relatie tussen Amy en haar man John, maar gedurende hun gesprek krijg je het gevoel dat er meer speelt. Het horror-element ontpopt zich uiteindelijk na de schokkende twist. Net als andere filmmakers maak ik films omdat ik verhalen wil vertellen. Verhalen die mooi, grappig, verdrietig, spannend en inspirerend zijn, en dus emotie teweegbrengen. Maar ook verhalen die iets onder de aandacht kunnen brengen. In Amy & I staat mentale gesteldheid centraal. Een belangrijk onderwerp, zeker in deze tijd waarin we nu in zitten. Ik hoop dan ook dat deze meer bewustzijn over psychische aandoeningen creëert en wellicht daar waar nodig leidt tot gesprekken en discussies."

Stel je krijgt de kans je 'jongere ik' zelf advies te geven, wat zou dat zijn?

"Begin NU met film maken! (Ik ben redelijk laat begonnen en zie me als 38-jarige nog steeds als startende regisseur…). Maar aan de andere kant weet je niet of dat gaat uitpakken zoals je wilt natuurlijk."

Welke prestatie heeft jou het meest trots gemaakt?

"Mijn korte film On Air. Dat was een project dat zeven jaar duurde, van eerste idee tot première. Het was geweldig om te ervaren hoe iedereen zo enthousiast aan mijn film mee wilde werken en achteraf superblij was op het eindresultaat. Wat me extra trots maakte was de festivalreeks die volgde, vooral buiten Nederland. On Air is namelijk voor meer dan 50 festivals geselecteerd en pakte 20 nominaties en 16 prijzen. De drie leuke trips die ik hiervoor heb gemaakt naar filmfestivals in Londen, waarvan één voor een award show, waren extra bijzonder. Bij deze award show was acteur Sytse Faber genomineerd naast 5 andere topacteurs, waaronder Stephen Graham (The Irishman) en het vond ook nog eens plaats bij de Pinewood Studio's. Supertof!"

Wat mis je nog in het Nederlandse filmlandschap?

"Ik vind dat er wat meer risico's genomen mogen worden. We brengen ongeveer alleen maar dertien-in-een-dozijn romantische komedies uit. Er zit vrij weinig originaliteit in.

Ook zou ik graag zien– als filmmaker zonder filmopleiding – dat als je subsidie wilt van het Nederlands Filmfonds óf dat als je mee wilt doen met bepaalde filmcompetities, je een eerlijke kans krijgt. Dus net zo'n grote kans als iemand met een 'papiertje' van de filmacademie of HKU."

Wat zouden regio's als bijv. Limburg, Friesland en Zeeland kunnen toevoegen aan de Nederlandse filmwereld?

"Een frisse wind van nieuwe filmmakers en originaliteit, met nieuwe en unieke filmideeën."

CineSud x CineCrowd

CineSud spreekt maandelijks met makers die crowdfunden via CineCrowd. Zo brengen we nieuwe makers en publiek al in een vroeg stadium met elkaar in contact en zetten we nieuwe projecten in de schijnwerpers. Wil je ook projecten steunen van nieuwe makers? Check dan cinecrowd.com.