Kun je iets over jezelf vertellen?

"Hoi, Gideon van Eeden hier. Geboren en getogen Zuid-Afrikaan, opgegroeid in de noordelijke voorsteden van Kaapstad, gestudeerd aan de toneelacademie in Pretoria en gestart als tv-acteur in Johannesburg. Sinds een jaar of dertien woon ik in Nederland en werk als regisseur, cameraman en docent. In 2018 ben ik cum laude afgestudeerd met een Master in scenario en regie aan het Raindance Masterprogramma in Engeland. Sindsdien ben ik gefocust op het maken van verhalende fictie.

Op dit moment zijn we in de laatste week van pre-productie met De Beul van Entgen Luyten, een waargebeurd verhaal over de laatste heksenvervolging van Nederland."

Waar geniet jij keer op keer van bij jouw vak? En waarom?

"Tijdens mijn studie kwam ik de volgende quote tegen: 'no one gets to direct without eating glass for the privilege.' En zo is het ook. De uitdagingen om een project van de grond te krijgen zijn pittig, maar als het eenmaal gelukt is, is de regisseursstoel een absoluut voorrecht. Om in het middelpunt van de creatieve synthese te staan, en om te zien hoe getalenteerde geesten vanuit hun inspiratie bijdragen aan het geheel, is het mooiste dat er is. 

De crew heeft vaak een concrete, rationele oplossingsgerichtheid, terwijl acteurs fantastische wezens zijn die in het moment moeten leven. Schitterend vind ik dat. Op die manier denk ik dat ik een beestje ben voor de set, daar wordt de film gemaakt. Tijdens de post-productie versterken we hetgeen dat er al staat – een emotionele rollercoaster an sich, maar prachtig om mee te mogen maken."

Kun je iets vertellen over waar je nu mee bezig bent?

"Met De Beul van Entgen Luyten zijn we al twee jaar bezig om de fondsen te vinden. Daar zit ongekend veel werk in, maar het is gelukt. We hebben steun van het Prins Bernard Cultuurfonds, Filmfonds Limburg, de Gemeente Sittard-Geleen en een succesvolle crowdfunding-campagne op Cinecrowd. Laatstgenoemde staat al boven de 100%, maar historische films zijn een uitdaging om op een geloofwaardige manier te ensceneren. We hopen daarom dat er nog meer donateurs bij komen zodat we de film nog beter kunnen maken.

Het startpunt was echter CineSud, die ons niet alleen steunt met een financiële bijdrage, maar ook inhoudelijke steun biedt. Op die manier heb ik het scenario op zeer zinvolle wijze kunnen aanscherpen tijdens een inspirerend, constructief proces met sterke coaches en getalenteerde geestgenoten."

Wat is jouw motivatie geweest om De Beul te gaan maken?

"Als ik kijk naar de vrouwen in mijn leven, zie ik wijsheid, talent en kracht. Ik moet er niet aan denken dat zij in een wereld moeten leven waarin ze als ondergeschikt worden gezien. Of erger nog: slachtoffer van geweld. Toch zie ik, in mijn land van herkomst maar ook elders in de wereld, dat het geweld tegen vrouwen toe lijkt te nemen. Dat wordt vrijwel altijd toegeschreven aan ‘toxische masculiniteit’. Zeg maar het idee dat mannen dominant zijn ten opzichte van vrouwen: hoe meer macht, hoe meer man. Dat bracht mij in verwarring. Is alles wat ik in mijn jeugd heb geleerd over hoe ik een sterke, goede man moeten zijn dan onwaar? Ook vroeg ik me af wat mannen kunnen doen bij het zien van ongelijke behandeling of geweld tegen vrouwen.

Daaruit ontstond de drang om deze film te maken, waarin de kijker terug gaat naar een van de heftigste periodes in de geschiedenis als het gaat om vrouwenonderdrukking: de Europese heksenvervolgingen. De film is geïnspireerd op het waargebeurde verhaal van Entgen Luyten, die als vermeende heks wordt gepijnigd door een gezagsvrezende beul. Ze blijft echter weigeren iets te bekennen waaraan ze niet schuldig is.

Wanneer de beul overtuigt raakt van haar onschuld, stort zijn begrip van plicht ineen. Hij kan haar niet bevrijden zonder zijn eigen leven in gevaar te brengen. Maar wat kan hij dán doen om haar te helpen? Daarbij proberen we met een hedendaagse blik te laten zien wat er werkelijk gebeurd kan zijn, om zo een brug te slaan tussen tijdperken en werelden. Ook willen we de huidige misstanden tegen vrouwen een context geven door een harde zelfreflectie op onze eigen geschiedenis. We leven weliswaar niet meer in de middeleeuwen, maar vrouwen zijn nog steeds niet gelijk aan mannen."

Stel je krijgt de kans je 'jongere ik' zelf advies te geven, wat zou dat zijn?

"Hahaha, geweldig deze vraag!

Blijf trouw aan je inspiratie! Vier het, behoud je eigenzinnigheid en blijf er mee aan de slag gaan. Het gaat allemaal om het licht, dat brandend vonkje in je ziel. Al het andere is 'eating glass'. Kauw het fijn en slik het weg met een glimlach."

Welke prestatie heeft jou het meest trots gemaakt?

"Het is altijd lastig om je werk als maker te reduceren tot een verzameling van laurierkransjes, maar zo zit het wereldje helaas in elkaar. Zelf denk ik veel liever in 'rewards' dan 'awards' namelijk. De rewards zitten hem in het begeleiden en coachen van creatieve geesten in een proces van vertellen. De momenten wanneer alles en iedereen synthese vinden, en alles het verhaal dient – daar ben ik het meest trots op.

Als je dan toch een paar highlights moet noemen aan de awards-kant, ben ik het meest trots op prijzen en nominaties voor mijn films bij onder meer het Euregion Film Festival, het Kerry International Film Festival en het Norwich Film Festival. Ook zijn mijn films geselecteerd voor meerdere Oscar- en BAFTA-kwalificerende festivals, zoals PöFF Shorts en het Leeds International Film Festival."

Wat mis je nog in het Nederlandse filmlandschap?

"Kansen voor makers met eigenzinnige ideeën. Het omarmen van gewaagde thema’s en ongewone, unieke experimenten."

Wat zouden regio's als bijv. Limburg, Friesland en Zeeland kunnen toevoegen aan de Nederlandse filmwereld?

"De beweging voor meer inclusiviteit is begrijpelijk en belangrijk. Daar teken ik voor. Alleen wordt er vaak iets anders mee bedoeld dan wat het werkelijk betekent. De stemmen en verhalen uit de provincies zijn interessanter, authentieker, boeiender en meer inspirerend dan de alledaagse propaganda uit de Randstad. Ik vind dat CineSud en Limburg er met kop en schouders bovenuit steken als het gaat om platform bieden aan makers en verhalen uit de regio's. New Noardic Wave inspireert ook. Daar zie ik graag meer van."

CineSud x CineCrowd

CineSud spreekt maandelijks met makers die crowdfunden via CineCrowd. Zo brengen we nieuwe makers en publiek al in een vroeg stadium met elkaar in contact en zetten we nieuwe projecten in de schijnwerpers. Wil je ook projecten steunen van nieuwe makers? Check dan cinecrowd.com.