In gesprek met Jeroen Houben

Kun je iets over jezelf vertellen?

"Ik ben Jeroen Houben, filmmaker, geboren in Haelen in 1987. In een grijs verleden heb ik grafische vormgeving gestudeerd in Eindhoven en daarna audiovisuele vormgeving in Rotterdam. Momenteel werk ik aan mijn eerste Engelstalige speelfilm genaamd Torch Song. De opnames daarvan beginnen in februari."

Waar geniet jij keer op keer van bij jouw vak? En waarom?

"Het mooie van film vind ik dat het zo’n veelomvattende kunstvorm is. Alles wat ik interessant of mooi of intrigerend vind kan ik in een film verwerken. Een kostuum, een interieur-stijl, een stemgeluid, een herinnering, bepaalde muziek, een lettertype; alles past erin. Er zitten altijd heel veel losse ideeën in mijn hoofd, en ik geniet het meeste van mijn vak als er twee ideeën bij elkaar blijken aan te sluiten. Langzaamaan klonteren er steeds meer kleine ideetjes samen tot één groot idee. Dat gebeurt vooral tijdens het schrijfproces, maar ook tijdens pre-productie, op de set, en in de montage."

Kun je iets vertellen over waar je nu mee bezig bent?

"De afgelopen drie jaar heb ik gewerkt aan een speelfilm, die ik deze winter eindelijk ga draaien. Het wordt een Engelstalige film over een voormalig popzangeres die in Nederland haar muzikale inspiratie terugvindt. Naast scenario en regie componeer ik ook de muziek voor de film. Het is dus een heel spannend project."

"Torch Song gaat over de kloof tussen wie we zijn en wie we willen zijn, en over de behoefte om ‘gezien’ te worden door anderen. De drang naar bevestiging die we allemaal voelen. Heel eigentijdse thema’s die ik wilde behandelen zonder er moralistisch over te doen. De film speelt zich af in de creatieve sector, tussen schrijvers en kunstenaars. Ik vind het interessant om een gemeenschap te laten zien waar je enerzijds bij wil horen, maar waar onder de oppervlakte ook ijdelheid en eenzaamheid schuilgaat."

"We zijn nog op zoek naar een laatste deel van het budget, en hebben daarvoor een crowdfund campagne opgezet."

Wat is jouw motivatie geweest om Torch Song te maken?

"Het was 2018 en ik had net anderhalf jaar gewerkt aan een publieksfilm genaamd ‘De Matchmaker’, een film die ik in opdracht maakte, waarbij er voortdurend rekening moest worden gehouden met een doelgroep en met allerlei genreconventies. Ik besloot dat ik toe was aan het maken van een ‘eigen’ film, en wilde een scenario schrijven vanuit mijn intuïtie en eigen fascinaties."

"Een beeld dat me al langer bezig hield was een foto van Marvin Gaye die over een pier in Oostende wandelt, ergens in de vroege jaren ’80. Hij heeft zich daar een tijdje gevestigd om zich terug te trekken uit de showbizz-wereld en in alle rust te werken aan z’n comeback. Dat idee van een grote beroemdheid die de luwte opzoekt en wil opgaan in de massa, werd een soort springplank voor mijn scenario."

Stel je krijgt de kans je 'jongere ik' zelf advies te geven, wat zou dat zijn?

"Ik zou mezelf willen vertellen dat het raadzaam is om niet oneindig lang in de conceptfase te blijven hangen. Het is belangrijk dat je dingen maakt, ongeacht of het goed wordt. Ik heb er lange tijd een handje van gehad om dingen tot in den treuren uit te denken, stiekem ook uit angst om te mislukken. Op den duur moet je gewoon beginnen en je een weg naar buiten improviseren. Niet alles laat zich uitdenken, en perfectionisme kan ook fnuikend werken."

Welke prestatie heeft jou het meest trots gemaakt?

"Zonder twijfel de film waar ik nu aan werk. Sinds ik ermee ben begonnen heb ik verschillende keren meegemaakt dat mensen zich buitengewoon verbonden hebben getoond met het script. Ik heb reacties gekregen die ik nooit eerder heb gehad, van mensen die ik bewonder nog wel. Dus daarvan word ik zeker trots, ook al ligt het meeste werk (het draaien en afwerken van de film) nog voor ons."

Wat mis je nog in het Nederlandse filmlandschap?

"Ik mis experiment. Ik mis een omgeving waarin een filmmaker iets totaal eigens kan opschrijven zonder dat er meteen een dramaturg op af wordt gestuurd die om duiding vraagt. Het maakproces is vaak te democratisch naar mijn smaak, en dat zie je soms ook aan de producties — je voelt dan dat er zich teveel mensen mee hebben bemoeid. Het komt waarschijnlijk omdat we film vooral als een ambacht zien, meer dan als een kunstvorm. Ambachtelijk gezien maken we dan ook mooie dingen, maar teveel Nederlandse producties lijken gemodelleerd naar iets dat internationaal al bestaat. Het is misschien ook de reden dat we er internationaal maar moeilijk tussenkomen: omdat we vooral volgen, en te weinig ambitie tonen om voorop te willen lopen. Ik zeg niet dat het zonder risico’s is, maar ik denk dat het ons filmlandschap op termijn enorm ten goede zou komen als er wat meer ‘geprobeerd’ zou worden."

Wat zouden regio's als bijv. Limburg, Zeeland en Friesland toe kunnen voegen aan de Nederlandse filmwereld?

"De Nederlandse filmindustrie zit voornamelijk in Amsterdam, en dat zorgt er automatisch voor dat het randstedelijke perspectief het meest vertegenwoordigd is in onze films. Ik denk dat filmmakers ‘uit de provincie’ daar ontzettend veel aan toe te voegen hebben. Wat de filmwereld goed kan gebruiken zijn eigenzinnige, persoonlijke verhalen met een perspectief dat we nog niet kennen. Vergeet even de vraag of er ‘een publiek voor is’, want een goed verhaal is een goed verhaal. De kunst is om je niet te schikken naar dat wat al gemaakt wordt, maar om te denken: wat kan ik toevoegen dat er nog niet is?"