Koen Verheijden studeert aan de Toneelacademie van Maastricht, waar hij in het derde jaar van de regisseurs-opleiding zit. Hij wordt hier opgeleid als theaterregisseur, maar door zijn interesse in het medium film, is hij zich ook hier in gaan verdiepen en ontwikkelen. Zelfs voordat hij op de academie belandde, had hij al wat korte films gemaakt. Om zich te kunnen blijven ontwikkelen heeft hij besloten om naast zijn studie een filmtraject te volgen dat hij zelf in elkaar heeft gezet - met als belangrijk onderdeel de kortfilm The Red Popessa.

"Ik wilde precies weten hoe ze dachten, schreven, leefden en wat voor mensen zij waren: met het doel deze realiteit zo dichtbij mogelijk te brengen."

Een titel met een betekenis

"De titel komt van de bijnaam die het hoofdpersonage (Angelica Balabanoff) kreeg. Het is een verwijzing naar haar afkeer van de kerk en haar voorkeur voor het socialisme. Zij werd een ‘heilige’ van het toenmalige socialisme. Deze vrouw had een hoge functie binnen deze politieke stroming en heeft grote leiders geadviseerd en groot gebracht. Een van de leiders was Benito Mussolini en ik vind het waanzinnig interessant dat een linkse vrouw een grote, rechtse en mannelijke leider heeft voortgebracht. Tegen al haar principes in heeft haar ‘student’ zich ontwikkeld als een fascist en is dankzij haar gekomen waar hij is gekomen. Ik kan mij haar pijn voorstellen die zij op latere leeftijd heeft gekregen. Ik noem het zelf het Frankensteinprincipe. Je wil iets moois en goeds creëren, maar je creëert een monster. Zij wilde een goede en belangrijke socialist creëren, maar creëerde een fascistische dictator."

"Vanuit dit idee ben ik gaan denken en schrijven. Vooraf aan het schrijven heb ik langdurig onderzoek gedaan naar beide personen. Dit nam zo’n twee maanden in beslag. Ik wilde precies weten hoe ze dachten, schreven, leefden en wat voor mensen zij waren: met het doel deze realiteit zo dichtbij mogelijk te brengen. Ik zelf denk dat ik daar redelijk geslaagd in ben."

Tien jaar in tien minuten

"Na dit onderzoek ben ik gaan schrijven. Het was in het begin heel lastig: hun levens waren zo gecompliceerd en groots dat het moeilijk voor mij was om daar een kern in te vinden. Het eerste idee wat ik schreef zou meer een lange speelfilm moeten worden. Maar ik wilde beginnen met een kortfilm, dus wat het noodzakelijk om de synopsis kernachtiger te maken. Een dramaturg raadde mij aan om een moment uit hun leven te nemen, eventueel op één plaats en één ruimte. Ik ben daar over na gaan denken en kwam uit op de tien jaar die zij samen hebben doorgebracht en waarin zij samen hebben geleerd en geoefend. Die tien jaar heb ik proberen te vertalen in een scene van tien minuten."

"Het lastige was dat ik geen Italiaans spreek en de hoofdpersonages wel met elkaar in het Italiaans spraken. Dus ik had een Nederlandse tekst geschreven op basis van hun levens, op muzikaliteit en poëzie. Het was moeilijk om dat in het Italiaans te vertalen, omdat ik niet weet hoe de Italiaanse taal qua structuur, muzikaliteit en poëzie in elkaar zit. Daar heb ik Cor Langerak (die van origine Italiaans is en ook Mussolini speelt) blindelings op moeten vertrouwen. En ik vind de vertaling heel goed gelukt."

"Tijdens het schrijven had ik al sterk voor ogen hoe de film er uit zou moeten zien. Om op de set niet te veel tijd te verspillen met het bedenken van shots, creëerde ik uiteraard een shotlist. Maar deze shotlist was vooral bedoeld om de sfeer en stijl over te brengen aan het team en specifiek aan de cameraman (Daniel van Hauten), dan dat ik precies die shots wilde creëren. Op de set had ik deze shotlist in mijn hand, maar wanneer we zagen dat een ander shot beter zou werken dan dat gene wat ik had voorbereid, was er ruimte om daar op in te spelen. Ik vind een vrije omgeving op een set heel belangrijk. Ik ervaar een vrije omgeving waar alle ideeën welkom zijn als heel prettig, binnen de voorbereiding kun je soms niet op de ideeën komen die dan tijdens het werken wel ontstaan: ideeën die dan vaak beter werken dan de van te voren over nagedachte ideeën."

Cast en crew - meertalige multitalents

"Voor de productie heb ik drie maanden uitgetrokken. Alles ging heel soepel. Vanuit het geschreven script ben ik een team bij elkaar gaan zoeken dat het tof zou vinden om dit verhaal met mij te vertalen naar film. Dit ging vlotter dan gedacht en ik ben nog steeds erg blij met iedereen die hier aan heeft meegeholpen. Ik zocht vooral binnen mijn eigen netwerk naar de juiste cast en crew. En deze connecties stelden ook weer mensen voor die geschikt zouden kunnen zijn om mee te werken."

"Ik had het geluk dat in het eerste jaar van mijn school een jongen studeert die én kan spelen én de Italiaanse taal beheerst. Voor de rol van Mussolini was het erg belangrijk dat de acteur de taal foutloos kon spreken. Het was al snel duidelijk dat Cor Langerak deze rol zou moeten spelen. Angelica was van origine een Russische vrouw, haar Italiaans zou niet perfect hoeven zijn. Ik had een actrice nodig die talig is en bereid was om het Italiaanse script fonetisch te leren. An Hackelmans is een ervaren en goede actrice die deze uitdaging is aangegaan. Haar Italiaanse uitspraak is goed gegaan en zij heeft een mooie Angelica weten neer te zetten."

Trots op een soepele samenwerking

"De dag voordat we gingen draaien ben ik met de set designer (Roel Leenders), de kostuumontwerper (Anna Sommer) en de regieassistente (Anne Meffert) de set gaan opbouwen. Roel nam hierin de leiding en hij heeft een waanzinnig mooie set gebouwd. Ik bevond me daadwerkelijk even in 1912. Ook de kostuums waren perfect aangesloten op die tijd en personages. Alles bij elkaar maakte een mooi plaatje."

"Op de set was ik verbaasd (en daar kijk ik nu nog steeds trots op terug) hoe soepel alles ging en hoe snel en goed het team op elkaar was ingespeeld. We hebben in precies zes uur de hele film geschoten. Er is geen enkel probleem geweest. Dat had ik nog nooit meegemaakt en ik kan nog steeds niet de vinger er opleggen waarom op dat moment alles zo goed ging. Ik vermoed dat het een combinatie is geweest van een mooie concentratie, heldere taakverdeling en strakke voorbereiding. We wisten allemaal waar we aan toe waren."

Samenwerking in de post-productie

"Via CineSud ben ik terecht gekomen bij Ayse Remmler. Zij is de editor van deze film. De montage ging goed, al had ik wel gedacht dat we er eerder klaar mee zouden zijn. Maar ik ben heel blij dat we het op ons gemak hebben gedaan en vooral niet hebben gehaast en geforceerd. Ayse heeft een heel mooie montage neergezet waar ik heel blij mee ben. Ook hebben we goede feedback en coaching gekregen van Annelies van Woerden door de samenwerking met CineSud."

"Ik heb gewerkt met Oscar Cornelissen, hij heeft de muziek gemaakt. Oscar en ik hebben een tijd lang veel met elkaar gecommuniceerd en zijn muziek heeft de film naar een hoger level gebracht. Nog steeds stuur ik regelmatig versies naar Oscar om zijn mening te vragen, ik vind zijn mening heel waardevol en hij heeft een goede en kritische blik die mij goed helpt. Ik ben erg blij met zijn hulp!"

De laatste loodjes

"De film gaat nu de laatste fase in en ik vermoed dat hij over drie weken helemaal af gaat zijn. Ik ben erg tevreden met het proces en het eindresultaat. Dit is mijn eerste filmproject geweest met zo’n grote en ervaren cast/crew. Er zijn nog veel dingen die ik kan leren en die ik wil leren. Dit zal in een volgend filmproject zijn, dat ik rond oktober en november wil gaan draaien."

"Na deze drie weken wil ik met CineSud om de tafel zitten om te zien wat we kunnen doen qua distributie. Het lijkt me fantastisch als dit werk de ruimte krijgt om zich te laten zien op verschillende festivals en aan een groter publiek. Ik wil graag veel leren, dus ik hoop dat het publiek mij zal aanspreken en hun ervaring met mij zal delen. Dat is voor mij als nieuwe filmmaker erg waardevol."

The Red Popessa will be shown together with four other shorts in the Made in Limburg section at SHIFT Film Festival 2019.

More information and tickets